GMB is een veelzijdig bedrijf op het gebied van waterkwaliteit, waterveiligheid, bio-energie en industriële bouw en infra. In de regio Rivierenland ontwikkelen zij een duurzaam en circulair nieuw hoofdgebouw. Om het gehele nieuwbouwplan te ontwikkelen hebben zij een aantal partijen geselecteerd, die als bouwteampartners samen aan de slag zijn gegaan. Dit zijn landschapsarchitect Buro Ontwerp & Omgeving, Arcom architectuur en bouwmanagement, constructeur ImD raadgevende ingenieurs, technisch dienstverlener Hollander Techniek, bouwkundig aannemer Aan de Stegge Twello, veiligheidskundig adviseur B&V Advies en Merosch, adviseurs in duurzaamheid.
Ambities GMB
De ambities van de opdrachtgever zijn zeker circulair te noemen. Een paar voorbeelden daarvan zijn: “Ontwerp zelfvoorzienend, of energie-opwekkend waar mogelijk en zinvol. Behoud en integreer ecologisch habitat/leefruimte waar het kan. Minimaliseer materiaalgebruik waar mogelijk. Ontwerp demontabel voor herbruikbare of hoogwaardige componenten.”
Het installatieontwerp
Op 28 februari stond het installatie ontwerp van dit gebouw centraal tijdens de kennissessie Bouw & installatietechniek in de Apeldoornse Stedendriehoek bij Hollander Techniek. Tijdens de kennissessie deelden Hollander Techniek en adviseur Merosch hun ervaringen tijdens het ontwerpproces dat nogal verschilde van een standaard bouwproces. Al in het voorontwerp werd duidelijk dat de ambities van GMB leidden tot een kantoorgebouw dat volledig in hout moet worden geëngineerd in een 3D-BIM model. Aangezien installaties zichtbaar blijven, moest er in de ontwerpfase intensief worden afgestemd tussen de verschillende bouw-disciplines, waarbij de verschillende installatietechnische oplossingsmogelijkheden telkens moesten worden afgewogen.
Losmaakbaar en modulair
Zo werden de installaties zoveel mogelijk losmaakbaar en modulair ontworpen. Ook werden er diverse mogelijkheden besproken om de milieu impact van alle toegepaste installatiematerialen te reduceren. Zo krijgt het gebouw modulaire, stekerbare regelunits en een aantal hergebruikte kabelwegen. En ook werden er zonnepanelen geselecteerd met een lagere milieu impact.
Keuze van materialen en installatiesystemen
Verschillende circulaire installatiemogelijkheden, knelpunten en uitdagingen passeerden de revue tijdens de kennissessie. Zo zijn er ontwikkelingen op het gebied van luchtkanalen van biobased materiaal, circulaire verlichtingsarmaturen, schakelmateriaal en circulaire railkokersystemen.
Aantoonbaar duurzaam en circulair
Het doorrekenen van de milieu prestaties van bouw- en installatiesystemen, inclusief ‘aantoonbare’ MPG en GPR Gebouw scores, is de specialiteit van adviseur Merosch. Hiermee konden verschillende opties telkens worden afgewogen langs de ambities van GMB.
Geleerde lessen
Een aantal geleerde lessen die uit de kennissessie naar voren kwamen zijn:
- Zorg voor een goede integrale samenwerking, waarbij alternatieve materialen en circulaire mogelijkheden in onderlinge afstemming met bouwpartners plaatsvindt.
- In deze afstemming dient de duurzaamheidsambitie vast te worden gehouden.
- Houtbouw vergt extra complexiteit en integrale afstemming tussen disciplines, hierdoor is er meer tijd nodig voor de voorontwerpfase.
Vraag en discussie
Het bouwteam heeft al wat lessen geleerd, maar zijn ook wel benieuwd of de deelnemers daar nog goede adviezen aan toe te voegen hebben. Daarom is er voor de deelnemers ook een vraag: “Stel je maakt deel uit van het bouwteam, wat zou je dan anders doen m.b.t. installatietechniek?” Een geanimeerde discussie volgt met verschillende tips en ideeën.
Tips en ideeën
Een greep hieruit. Betrek partners met specifieke expertise eerder in het ontwerpproces. Bijvoorbeeld de luchtbehandeling waardoor de nieuwste ontwikkelingen en inzichten kunnen worden ingebracht. Pas een QR-code toe voor het beheer van bepaalde onderdelen. De systeemwanden zijn voorzien van een profiel dat de werking van het hout opvangt, waarin tevens kabels slim kunnen worden geïntegreerd. Werk met één software omgeving om te voorkomen dat bouwpartners en architect onnodige conversies hoeven te maken.
